Terwijl het lentezonnetje door de sierkersen schijnt, hoor je de vele vogels van Landgoed Clingendael zingen. Struinend langs oranje, paarse en roze azalea’s, meerkleurige rododendrons en veertig soorten mos, slinger je vanaf het rode bruggetje met de bloeiende blauwe regen richting het kaarsrechte eikenlaantje. In de Japanse Tuin waan je je in een andere wereld: een oase van rust en schoonheid in onze eigen drukke stad.

Instagram-spot en Facebook-post
De groene must see is natuurlijk een geweldige fotogeniek park met een grote aantrekkingskracht. “Bezoekers maken graag foto’s, maar de Japanse Tuin is zoveel meer dan een mooie Instagram-spot en Facebook-post. De historie is rijk, de symboliek talrijk. Er valt ongelooflijk veel over de tuin te vertellen. Die verhalen willen we de bezoekers graag meegeven”, vertelt groenbeheerder Maarten.

QR-codes met informatievideo
Daarom gaat de eeuwenoude tuin met zijn tijd mee. Op verschillende plekken in de Japanse Tuin komen langs de paden paaltjes met QR-codes. Zodra je die QR-code met je smartphone scant, verschijnt een korte video met achtergrondinformatie. “Met de filmpjes willen we mensen verdieping en informatie meegeven”, zegt Maarten.

Freule Daisy
Bij de ingang komt een QR-code met een video waarin beknopt de ontstaansgeschiedenis van de tuin wordt verteld. De tuin is tussen 1903 en 1913 aangelegd door barones Daisy van Brienen, eigenaresse van Landgoed Clingendael. Ze deed dat met tuinornamenten die zij van haar reizen in Japan meenam. In haar privétuin mochten alleen genodigden komen. Pas sinds de jaren ’60 zijn bezoekers welkom. 

Gunbai gata
Enkele bijzondere items in de tuin krijgen extra toelichting, zoals de orthostat (een mysterieuze zuil), het paviljoen en de gunbai gata, een bijzondere lantaarn waarin een oorlogswaaier (gunbai) is te zien. De waaier werd gebruikt door Japanse veldheren om hun troepen te instrueren. “De Japanse Tuin barst van de symboliek en geheimen. Als je die niet kent, loop je er zo aan voorbij. Je ziet niet alles wat er is. Met de video’s lichten we een tipje van de sluier op”, zegt Maarten.

In verband met de doorstroming van publiek is het mogelijk dat niet altijd alle video’s zijn te zien. “De tuin is met 6.800 vierkante meter dan wel de grootste Japanse Tuin van het land, we willen voorkomen dat er opstoppingen ontstaan. Iedereen moet de kans krijgen om van de tuin te komen genieten”, vindt Maarten. 

Allermooiste stukje van Den Haag
De Japanse Tuin is het meest populaire park van Den Haag. In 2023 ontving de tuin in het voorjaar ruim 140.000 bezoekers (6 weken open) en in het najaar ruim 21.000 bezoekers (twee weken open). “Wat mij betreft is het met voorsprong het allermooiste stukje Den Haag, zo fragiel en kwetsbaar met bomen en planten van soms wel meer dan 100 jaar oud”, zegt Maarten.

Het onderhoud van de tuin is in handen van een tuinman en een groep vrijwilligers. Volgens Maarten is het een ‘liefdevolle monnikenklus’. “Veel aandacht gaat uit naar de groei van bomen. Met bamboesteunen of touwtjes ondersteunen we oude takken of zorgen we dat ze in bepaalde vorm groeien. Op die manier ontstaan terrassen in de esdoorn en groeit de blauwe regen horizontaal over het water.”

Rijksmonument
De Japanse Tuin is in allerlei opzichten next level. Het is niet alleen de oudste en grootste Japanse Tuin van ons land, het werd in 2001 ook nog eens een Rijksmonument. “Voor Nederland is de tuin uniek. Qua historische waarde, schoonheid en kwaliteit binnen Nederland, dan wel Europa, kent onze  Japanse Tuin geen gelijken. We zijn trots dat we de tuin op z’n mooist met het publiek kunnen delen”, zegt Maarten.

Op woensdag 24 april wordt de Japanse Tuin officieel geopend door een select gezelschap: stadsdeelwethouder Robert Barker (Buitenruimte, Dierenwelzijn en Milieu), Zijne Excellentie de Japanse ambassadeur MINAMI Hiroshi en burgemeester Leendert de Lange van Wassenaar.

Foto’s: Valerie Kuypers
Tekst: Merijn van Grieken

Lees ook:
Werken in Japanse Tuin: liefdevolle monnikenklus
Negen leuke weetjes over de Japanse Tuin