Aan de slag met Martina

Martina heeft groene vingers en kan jou precies uitleggen hoe je aan de slag kunt met groen.

Hoe maak ik.... een vijver(tje)?

In een tuincentrum zag ik twee jaar geleden zachtgele waterlelies. Ze zagen er zo fraai uit en leken wel te glooien in het donker water- ik móest er een hebben en nam ‘m mee naar huis. Alleen had ik geen vijver om ‘m in te doen… Ik besloot om zelf een vijver te maken. Aan de slag!

Voor mij was het zoeken naar de juiste manier om een vijver te maken. Na een jaar proberen met onder meer folies en bakken heb ik nu een fantastische kleine vijver die maar weinig onderhoud vraagt en die me erg veel plezier geeft. Er zit heel veel leven in! Hoe je een vijver maakt, wil ik graag met jullie delen. 

Mijn zelfgemaakte vijvertje zit vol leven.


Benodigdheden:

  • Speciekuip van minimaal 40 liter, verkrijgbaar in elke bouwmarkt
  • Waterplanten 
    -Soorten die uit het water steken, bijvoorbeeld iris, klein riet, bies of pijlkruid;
    -Soorten die zuurstof maken, zoals vederkruid of fonteinkruid;
    -Soorten die aan de oppervlakte groeien, zoals waterlelie. Deze zijn alleen nodig als je de vijver op een hele zonnige plek wilt zetten.
  • Water
    Tip! Het beste kun je regenwater gebruiken omdat in kraanwater stoffen zitten die kwetsbare waterflora- en fauna niet fijn vinden.

Niet noodzakelijk, wel handig:

  • (Grote) stenen
  • Extra vijverplantenpotjes of polyester vijverzakken voor planten
     

Stap 1: Locatie

Zoek de juiste plek voor je vijver. Hij moet niet in de volle zon staan, dan krijg je algen. Onder een boom heb je wat schaduw, maar ook last van bladeren. Die moet je regelmatig uit de vijver halen. Als je dat niet erg vindt, is dat een prima plek. Een plek in halfschaduw is het beste voor een vijver. Een beetje beschermd, bijvoorbeeld tegen een gevel is een goede locatie. Let wel op de ventilatiegaten en dergelijke. 

Stap 2: Water

Doe het water erin. Regenwater is het beste. Kraanwater gaat ook, maar dan duurt het iets langer tot de inheemse fauna zijn intocht neemt. 

Stap 3: Planten

De planten. Het is heel belangrijk om 2 tot 3 verschillende groepen van planten te gebruiken. Planten die uit het water steken zijn noodzakelijk voor verschillende insecten die als larve in het water leven, maar het water verlaten als zij ouder worden. Bijvoorbeeld libellen. 

De zuurstofplanten zorgen ervoor dat er voldoende zuurstof in het water is voor de beestjes en voor ander planten. Als er teveel voeding (bijvoorbeeld verterende bladeren) in een vijver zit, ontstaan algen. De algen groeien snel en verstikken zo al het leven. Ook te veel direct zonlicht zorgt voor algengroei. 

Om algenoverlast te beperken is het handig om planten te hebben die voorkomen dat te veel zonlicht in het water komt. Bijvoorbeeld waterlelies. Dit helpt ook tegen het opwarmen van het water. Bovendien ziet het er ontzettend leuk uit! Je moet wel een beetje geduld hebben voor je bloemetjes krijgt. Jonge lelies bloeien meestal niet gelijk. 

Een libelle is uit haar huid gekropen en weggevlogen.


Stap 4: De opbouw van de vijver

Een vijver heeft verschillende zones: natte randzones, ondiepe en diepe zones. In een kuip van 40 liter is natuurlijk ook de diepste zone niet erg diep. Hierdoor is een kleine vijver ook geschikt voor mensen met kinderen of huisdieren. Als je bijvoorbeeld een huurwoning hebt waar je niet mag graven, kun je hem ook gewoon op je terras of balkon zetten. 

Het is erg belangrijk om de planten in de vijver op verschillende niveaus te plaatsen. Zuurstofplanten en waterlelies kunnen in de diepste zone van de vijver. Zij groeien wel naar de oppervlakte als zij willen. Ik raad aan om steentjes (bijvoorbeeld aquariumgrind) bovenop de plantenbakken te doen. Zo voorkom je dat de aarde wegzwemt als je de bakken in het water zet. 

Voor alle diertjes die gebruik (willen) maken van de vijver is het heel belangrijk dat zij er in- en uit kunnen komen. In de vijver kun je een plateautje maken voor de planten die graag in ondiep water staan. Bijvoorbeeld door het bakje met de planten op stenen in de vijver te zetten.

Het beste maak je een oever dat geleidelijk dieper wordt. Ik gebruik hiervoor polyester plantenzakken. De polyesterstof zuigt wel water uit de vijver, ik moet hem dus vrij vaak opvullen. Het voordeel hiervan is, dat de aarde rondom de vijver heerlijk moerassig is. Dus een extra habitat voor flora en fauna.

Als de kuip niet is ingegraven, kun je stapjes maken zodat ook beesten die niet kunnen vliegen erin komen. Bijvoorbeeld door stenen of takken ernaast te leggen; daar houden de beestjes sowieso al van. Ik heb mijn kuip ingegraven in een plantenbak die ik al had. Alle planten om de kuip heen zijn moerasplanten. Zij profiteren van de vochtige omgeving die de vijver maakt. 

Een zacht natuurvriendelijke oever zorgt ervoor dat beestjes makkelijk in- en uit de vijver kunnen komen.


Vind je het er mooi uitzien? Kunnen de beestjes erin en eruit? Dan ben je helemaal klaar! De beestjes gaan je vijver vanzelf vinden. Ze zullen erin badderen, drinken en wellicht zelfs paren! In mijn vijver zat een jaar geleden ineens een kikker! Dit is een graskikker en eet voornamelijk slakken en spinnen. Ik ben dolblij ermee!

Een echte aanrader om meer beestjes in je tuin te lokken, zijn terracotta potten. Je kunt ze vullen met mos, takken, bladeren of stro, of gedeeltelijk ingraven. 


Veelgestelde vragen over vijvers

Een vijver vraagt best wat onderhoud toch?
Nee hoor, een vijver die op de juiste plek staat, met de juiste planten, heeft een goed ecologisch evenwicht. Het enige wat je regelmatig moet doen is opvullen. Een kleine vijver verdampt vrij snel. Heel af en toe zijn er misschien wat draadjes algen eruit vissen. Die kun je met je vingers of met een stokje oprollen en eruit trekken. Een goede minivijver vraagt maar enkele minuten inspanning per week.

Hoe weet ik welke vijverplanten juist zijn?
Op de labels van de planten staat in welke zone zij geplant moeten worden. Zorg ervoor dat je zowel oeverplanten als planten in het diepste gedeelte hebt. Op de label staat ook of het zuurstofplanten zijn. 

Mag ik er visjes inzetten?
Liever niet. Vissen hebben echt best wat ruimte nodig. Bovendien zullen vissen je libellen en kikkerdril opvreten. En niet te vergeten: Vissen poepen en verrijken dus het water met voedingstoffen. Daar krijg je algen van.

Moet ik de slakken uit de vijver halen? 
Nee hoor, waterslakken zijn meestal wel aardig. Zij vreten de plantenresten en algen op. 

Krijg je niet heel veel muggen?
Ik zie wel wat muggenlarven in het water, maar naar mijn beleving heb ik niet meer last van muggen dan zonder vijver. Bovendien zijn er beestjes en zelfs planten (!) die muggen eten. Bijvoorbeeld juffertjes zijn vleeseters. Planten zoals blaasjeskruid kan de hele kleine larven ‘vreten’ die in het water zwemmen. Vleesetende moerasplanten zoals Sarraceniaceae vreten de vliegende insecten op. 

Mijn vijver van twee jaar oud


Veel plezier met jouw vijver. Is het gelukt? Stuur mij, een mooie foto. Succes! hethaagsegroen@denhaag.nl

Lees ook de andere Hoe maak ik-blogs van Martina:

Hoe maak ik... meer planten van mijn plant? (beginners)
Hoe maak ik... meer planten van mijn plant? (gevorderden)
Hoe maak ik... een biotoop?

 

Nieuwsbrief

Via de nieuwsbrief blijf je op de hoogte van al het nieuws rondom het Haagse Groen.

Aanmelden

 

 
Cookie-instellingen