Op pad met Martin...

Stadsecoloog Martin blogt maandelijks over onze Haagse stadsnatuur. 

Martin’s blog: Griekse heldinnen

27-06-2024

Atalanta was een vrouwelijke jager uit de Griekse mythologie die sneller liep dan alle mannen uit die tijd. Haar naam leeft voort in een van de meest bekende trekvlinders van Nederland: de Atalanta. Sommige vlinders brengen hun gehele leven in een beperkt gebied door.

Eitjes, rupsen, poppen en volwassen vlinders zijn allemaal in hetzelfde gebied te vinden. Bij trekvlinders is dat anders. Zo ook bij de Atalanta. In de winter verblijven de meeste Atalanta’s in Zuid-Europa. Om de warme en droge zomer te ontvluchten, trekken de vlinders in het voorjaar de bergen in of vliegen naar het noorden. Het is of verhuizen of verhongeren.

De meeste vlinders komen hier in juni aan. Ze leggen hun eieren op brandnetels. De vlinders die hier weer uitkomen vliegen terug naar Zuid-Europa waar zij zich ook weer voortplanten. Als ze daar weer aankomen is de hete zomer voorbij en heerst er een geschikt klimaat voor voortplanting.

Lang niet alle rupsen die in Nederland worden geboren, maken als vlinder de reis terug. Veel van de wat later uit de eitjes komende rupsen sterven vaak in de late herfst. Ook vliegen niet alle Atalanta’s naar het zuiden. Geregeld proberen ook hier dieren te overwinteren.

Zwart rood-witte strijders
De Alatanta is een opvallend gekleurde vlinder. De vleugels zijn zwart en voorzien van rode banden en witte vlekken. De combinatie van zwart/wit en rood doet wel wat denken aan een oud admiraalsuniform. Niet zo gek dat ze vroeger dan ook admiraalsvlinders werden genoemd. 

Omdat het trekvlinders zijn kun je Atalanta’s overal waar planten bloeien tegenkomen. Rond vlinderstruiken of bloeiende klimop kunnen grote groepen Alatanta’s zich verzamelen. In het najaar zijn ook zonnige muren of boomstammen in trek. De mannetjes eten overdag en bezetten van het eind van de middag tot vroeg in de avond hun territorium dat ze met verve verdedigen. Er zijn meestal één of twee zonnige rustplekjes in een territorium. Concurrenten worden zonder pardon over de grens gezet of in de lucht achterna gezeten. Het bijzondere is dat ze elke dag weer een nieuw territorium bezetten. 

Smakelijke brandnetels
Als waardplant heeft de Atalanta de brandnetel. Dat betekent dat de rupsen alleen van brandnetels kunnen eten. In Nederland komen twee brandnetelsoorten voor en beide worden gebruikt om eieren op af te zetten, al heeft de grote brandnetel wel sterk de voorkeur. In Zuid-Europa komen meerdere brandnetelsoorten voor die als waardplant kunnen dienen. De rupsen zijn vooral in de nacht actief. Overdag leven ze verscholen in een kokertje, gemaakt van een verwerkt brandnetelblad.

Tuinvlindertelling
In 2023 was de Atalanta de tweede getelde vlinder tijdens de Tuinvlindertelling. Wil je zelf dit jaar meetellen? Kijk dan hier voor meer info.

Lees ook:
Aan de slag met natuurherstel duinen, het thuis van 6.800 soorten!
Martin's blog: Draakjes in de duinen

 

Nieuwsbrief

Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Aanmelden

 

 

 

Cookie-instellingen