Rond je huis-dier: de huismus

26-06-2025

Den Haag barst van de dieren, Natuurlijk niet alleen maar huisdieren, maar juist de wilde dieren die in onze stad leven. Je hoeft niet altijd diep de natuur in om die dieren te zien of horen. Ze wonen soms gewoon dichtbij huis. Deze keer blogt stadsecoloog Marcus over de huismus.

Als een echte boevenbende plunderen ze de voedersilo in mijn tuin. Het is nu juni en er zitten jongen bij van de tweede leg van dit jaar. Het is ze natuurlijk vergeven, want die silo hangt er speciaal voor hen. Ik heb een zwak voor dit vogeltje. De huismus is misschien wel het meest ‘Rond je huis-dier- dier van alle soorten die we in Den Haag hebben. Het zit natuurlijk ook wel een beetje in de naam.  

Als een echte boevenbende plunderen ze de voedersilo.

Toch komt de soort in Den Haag een stuk minder voor dan in de jaren tachtig en negentig toen ik zelf nog een kleine huismus was. Dat komt deels door de manier waarop we onze tuinen en het groen inrichten en onderhouden. Maar ook doordat er steeds minder geschikte nestplekken overblijven door de moderne manier van bouwen en door het isoleren van daken van bestaande gebouwen. 
 
Verlies voor de stad
Het verdwijnen van de huismus is een verlies voor onze stad. Ik kan me nog goed herinneren dat de mussen op de terrassen onder je stoeltjes de kruimels kwamen opeten. Nu zijn dat vooral nog de stadsduiven. Ook fantastische vogels, maar toch mis ik die brutale mussen wel in de stad. 

Duiven op het Paul Krugerplein in Transvaal. (Gemeente Den Haag)

Mussenkolonie
In mijn Haagse wijkje woont gelukkig nog wel een huismussenkolonie. Ik woon in een van de oudste lanen van Den Haag aan de rand van de Schilderswijk. Deze straat is gespaard gebleven toen de verpauperde Schilderswijk in de jaren zeventig tot en met negentig werd vernieuwd, met vooral veel grijs in plaats van groen. Gelukkig zijn er nu wel plannen voor het vergroenen van de Schilderswijk. De huismus kan daar ook van profiteren als we het juiste groen, zoals heggen, op de juiste plekken plaatsen. 

In mijn straat hebben de huizen nog grotendeels pannendaken waar de huismus kan broeden. De huismus broedt van oudsher onder de dakpannen en dan ook nog het liefst onder specifieke dakpannen met een holle ruimte zoals de oude Hollandse Pan.

Gelukkig beseffen we nu steeds beter hoe belangrijk dieren zijn in de stad.

Dieren in de stad
Gelukkig beseffen we nu steeds beter hoe belangrijk dieren zijn in de stad. De nesten van de huismus zijn inmiddels het hele jaar door beschermd. Ook maken we langzaam de stap naar natuurinclusief bouwen. Het mooie is dat huismussen ook nestelen in ingemetselde neststenen. Dat ze die gebruiken, is een goed teken - het betekent dat we ze kunnen helpen.

We kunnen tenslotte niet overal pannendaken terugbrengen, maar moeten we die dan maar overal ophangen? Nee, zo werkt het helaas niet. Huismussen zijn kieskeurig: ze willen beschutting vlak bij hun nest en hebben in het voorjaar insecten nodig voor hun jongen, en later zaden. Zonder geschikt leefgebied hebben neststenen dus weinig zin. 

Zorg in je tuin ook voor een vogelbadje of een kleine vijver.

Gemeente helpt huismus
Als gemeente doen we ons best om de huismus te helpen. Dat doen we bijvoorbeeld met een puntensysteem voor klimaat- en natuurinclusief bouwen en een soortenmanagementplan. Ook zorgen we dat het openbare groen aansluit op wat de huismus nodig heeft. In Kijkduin zie je dat al terug: in de nieuwbouw zijn openingen in de gevels gemaakt waar huismussen kunnen broeden. Rondom zijn struiken en kruiden geplant, zodat er genoeg dekking en voedsel is. En met succes — de openingen worden al volop gebruikt als nestplek! Als we ons allemaal een beetje inzetten voor de huismus, dan zorgen zij dat de stad nooit stil en saai wordt. 

Wat kan jij doen voor de huismus?
Je kunt zelf ook iets doen voor de huismus. Maak bijvoorbeeld een fijne mussentuin — daar profiteren ook andere vogels van. Huismussen zijn blij met hagen (zoals liguster) of gevels met klimop in de buurt van hun nest. Een groenblijvende struik of boom met doornen biedt schuilplek tegen sperwers en katten. Een stukje gras met bloemen en kruiden, zoals smalle weegbree, is belangrijk als voedselbron.
Zorg ook voor een vogelbadje of een kleine vijver. Is dat allemaal op orde? Dan kun je nestkasten ophangen, of zelfs een mussenflat — want ze broeden graag dicht bij elkaar. En extra mooi: het helpt als er al huismussen in de buurt zijn. Hier kun je zien of de huismus in uw buurt voorkomt. Mocht je een nestkast willen maken en plaatsen kijk dan op de website van de Haagse Vogelbescherming voor meer tips.

 

 

Nieuwsbrief

Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Aanmelden

 

 
Cookie-instellingen