De Veluwe staat erom bekend: de paarse en roze heidevelden. Maar je hoeft niet zo ver te reizen om te genieten van bloeiende heide. Dat kan dus gewoon in onze eigen stad Den Haag! In twee natuurgebieden kun je heidevelden vinden. In Wapendal en Solleveld. Het eerste is niet toegankelijk voor publiek, het tweede wel met toegangskaartje. (zie kader: Plan je bezoek)

De heide in het kleine duin- en waterwingebied Solleveld is een goed verborgen parel dat grenst aan Landgoed Ockenburgh, het Hyacintenbos en vakantiepark Roompot in Kijkduin. Solleveld maakt deel uit van Nationaal Park Hollandse Duinen en wordt beheerd door drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder Dunea.

Duinwachter Danny Stam surveilleert regelmatig in dit beschermde gebied. Dat is absoluut geen straf. “Elk seizoen heeft z’n charmes, maar de zomer is persoonlijk mijn favoriet. Dan komt de natuur echt tot leven! Zeker met al die paars/roze bloeiende heideveldjes.”

Heide groeit zo goed in Solleveld door de samenstelling van de bodem. Heide doet het goed op zure grond. "In de omgeving Den Haag hebben we veel jonge duinen, zoals Meijendel en het Westduinpark, terwijl Solleveld een heel oud duin is. De bodem van jonge duinen is kalkrijker dan van oude duinen", legt Danny uit.

"Door regen spoelde de kalk in Solleveld dieper de bodem in en werd de bovenste laag van het duin zuur. En op zure bodem groeit heide heel goed’’, zegt de duinwachter. Overigens lag duizenden jaren geleden tussen Solleveld en de zee ook een jong duin, maar dat is door invloeden van wind en zee verdwenen. Vandaar ook dat Solleveld zo dichtbij de zee ligt. 

Heide trekt insecten aan, zoals wilde bijen en wespenspinnen. Ook sporen van konijnen zie je terug in het heideveld, zoals konijnengraafjes en keutels. De kans om konijnen te spotten is trouwens lastig, want konijnen zijn voornamelijk tijdens de schemering en in de nacht actief. De heide op Solleveld wordt deels begraasd door schapen; een klein stuk - waar drinkwater wordt gewonnen - wordt door de Dunea-personeel en vrijwilligers met de hand onderhouden.

Nog meer heide: in Wapendal
En dan is er nog een bijzondere plek in Den Haag waar heide groeit. Je moet even goed zoeken, want groot is het gebiedje niet: Wapendal, verscholen tussen de Daal en Bergselaan, de Pioenweg, de Ereprijsweg en de Ridderspoorweg. 

Het unieke duingebied is ontstaan door eeuwenlang samenspel van zand, zee en wind. Het is eigenlijk een restant van een oude strandwal. Het grensde aan de strandvlakte en lag op een laaggelegen vochtige plek. Boeren uit de omgeving lieten hun vee hier grazen en drinken.

Nog steeds grazen in de herfst en winter shetlandpony's gras weg. Met hun hoeven zorgen ze ervoor dat het duin open en afwisselend blijft. Een groep enthousiaste vrijwilligers beheert samen met de gemeente het kwetsbare stukje natuur. Die kwetsbaarheid is de reden dat Wapendal niet zomaar voor iedereen toegankelijk is. Wil je het toch graag zien? Vanaf de stoep rondom Wapendal is er schitterend zicht op de duinheide, het duingrasland, het duinbos en hun bewoners.

Door: Merijn van Grieken