Hollands kant
Als ik eerlijk ben, kende in de benaming Hollands kant niet. Het schijnt dat de natuurbeschermer Jac. P. Thijsse deze benaming aan het fluitenkruid gaf. En wat een treffende naam is dat! De kleine, witte bloemen hebben inderdaad veel weg van het fijne karakter van met liefde gemaakt kant dat in vroeger dagen voorname heren en bevallige dames van extra schoonheid voorzag.
De gelijkenis met kant is niet alleen een vinding van Jac. P. Thijsse (waar ik ook de uitdrukking ‘tooverlaantje’ van geleend heb) want veel verwante soorten hebben in het Engels ook de benaming voor kant (lace) in hun naam. Zo kennen ze lady’s lace, Queen Anne’s Lace en de white lace flower.
Alle bekoorlijke benamingen ten spijt, in Nederland kent iedereen de plant als fluitenkruid. Van de holle stengel is namelijk heel eenvoudig een simpel fluitje te maken, een vaardigheid die voor kinderen vroeger een aangenaam tijdverdrijf was.
In het Gronings heet het ook wel piepkruid of toeterloof. De laatste benaming vinden we ook terug in het verhaal van Teun de Jager, een van de verhalen uit de beroemde bundel Camera Obscura van Hildebrand (vierde druk, 1854). Teun jaagde in de Schoorlse bossen, waaruit blijkt dat de benaming toeterkruid dus weider verspreid was dan alleen in Groningen.
Gevaarlijke toeters
Wil je graag zelf een fluitje of een toetertje maken, dan is daar geen enkel bezwaar tegen. Fluitenkruid is namelijk een zeer veel voorkomende soort. Pluk een holle stengel die aan een zijde dicht zit en maak nabij de dichte zijde een sneetje in de lenterichting. Check internet voor tips en tricks.
Controleer heel goed of je echt met fluitenkruid te maken hebt. Er is een plant, de gevlekte scheerling, die er wel wat op lijkt en zeer giftig is. In Den Haag staat deze alleen langs snelwegen en in de duinen. Het sap bevat een zenuwgif dat al in kleine hoeveelheden dodelijk is. Het verhaal gaat dat de Griekse filosoof Socrates gedood is met het sap van deze plant.
De gevlekte scheerling heeft, net als de minder giftige dolle kervel, rode vlekjes aan de onderzijde van de stengel. De stengels van het fluitenkruid zijn geheel groen. Daarnaast bestaan de bloemetjes van het fluitenkruid uit twee kleine witte bloemblaadjes en uit drie wat grotere. Gevlekte scheerling en dolle kervel hebben ook vijf witte blaadjes, maar die zijn allemaal even groot. Het verschil is dus goed te zien.
Fluit ze!
Martin is stadsecoloog van gemeente Den Haag. Voor het Haagse Groen neemt hij je elke maand mee op pad, de stadsnatuur in. Meer blogs lezen van Martin? Dat kan op de pagina Op pad met Martin.
Foto Martin: Merijn van Grieken
(Foto: Pixabay)
Lees ook:
Martin's blog: McFlurry egel
Martin's blog: Brengers van vrede
Martin's blog: Levende tuinen
Nieuwsbrief
Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Aanmelden