Vanuit het niet geblindeerde zolderraam kon Anne de lucht, de vogels en de kastanjeboom zien. Tijdens een toespraak in 1968 beschrijft vader Otto Frank wat hij dacht toen hij Annes dagboek voor de eerste keer las: “Hoe had ik kunnen weten hoeveel het voor Anne betekende om een stukje blauwe lucht te zien, de meeuwen in hun vlucht te observeren en hoe belangrijk de kastanjeboom voor haar was, als ik er aan denk dat zij zich nooit voor de natuur interesseerde? Maar zij verlangde ernaar toen zij zich als een vogel in een kooi voelde. Alleen de gedachte aan de vrije natuur gaf haar troost. Maar al die gevoelens had zij voor zich gehouden.”

Betekenis van de boom

Alleen al de betekenis van de boom voor Anne in haar gevangenschap, maakt de nakomelingen van de witte paardenkastanje zo bijzonder. Het is misschien wel de meest bekende boom ter wereld en was ook een van de oudste kastanjebomen van Amsterdam. Op 23 augustus 2010 waaide de boom om, ondanks de stalen constructie. Aan de stronk is een loot ontsproten die doorgroeit. De Anne Frank Stichting heeft met toestemming van de eigenaar kastanjes laten rapen en laten opkweken. Wereldwijd zijn tientallen nakomelingen uitgedeeld. Ook aan gemeente Den Haag. 

Kastanjes rapen 

Trudi Rubingh raapte vijftien jaar geleden ook kastanjes in de achtertuin van het Achterhuis. Ze is een van de initiatiefnemers van stichting ElemenTree die mensen bewust wil maken van het belang van bomen. “Om op de binnenplaats te komen, moest ik door een studentenkamer heen, over een studentenbed heen kruipen en door het raam naar buiten klauteren. Ik raapte daar enkele kastanjes en deed ze in een tasje. De boom die we vandaag planten is uit een van deze kastanjes gegroeid”, vertelt ze. 

Geen mooiere plek

Trudi kweekte de kastanjes met liefde op en is op vrijdag 11 december aanwezig bij het planten van de Vredesboom, zoals de nakomeling van de Haagse Anne Frankboom wordt genoemd. “De kastanjeboom had geen mooiere plek kunnen krijgen. Voor het Vredespaleis! In het jaar van 75 jaar vrijheid. Wat is het een prachtige boom geworden!”, zegt ze verguld. Na Trudi's verzorging is de nakomeling onder andere naar de gemeentekwekerij gegaan. Daar is hij door het Groenbedrijf jarenlang zorgvuldig bijgesnoeid zodat hij mooi de hoogte in is gegroeid.

Verworven vrijheid

Wereldwijd zijn tientallen zaailingen van de Anne Frankboom geplant. Ongeveer zeventig Anne Frankscholen in Europa hebben een nazaat staan, maar de Anne Frankbomen zijn ook te vinden in New York, Jeruzalem, Parijs en Buenos Aires. Volgens de Haagse wethouder Hilbert Bredemeijer van Buitenruimte bezoeken duizenden bekende en minder bekende mensen het Vredespaleis. “Dat juist deze boom op deze plek komt te staan vind ik ontzettend bijzonder. Zo blijven we stilstaan bij onze verworven vrijheid.”

Tekst: Merijn van Grieken
Foto's: Jurriaan Brobbel