Arjan is geboren en getogen in Den Haag en heeft al van kinds af aan een passie voor vogels en de natuur. “Mijn maten gingen vroeger surfen of skaten, maar ik ging veel liever de duinen in om vogels te kijken.” Goede jeugdvriend Titiaan deelt de passie van Arjan over de natuur en het buiten zijn. Maar echt vogels spotten zoals Arjan dat doet heeft hij nog nooit eerder gedaan. Hoog tijd om een keer samen op pad te gaan. Ouders en kinderen van zijn naschoolse opvang Het Schuitengat mochten mee.
“Met name in het najaar, als de vogeltrek is begonnen, kijk je je ogen uit”
We treffen elkaar op een vroege zaterdagochtend in de duinen van Meijendel: the place-to-be in het voor- en najaar. Arjan: “Met name in het najaar, als de vogeltrek is begonnen, kijk je je ogen uit. Lepelaars gaan richting West-Afrika, de tjiftjafjes naar Spanje en dan zijn er ook nog vogels die juist onze kant op komen, onderweg naar hun overwinteringsgebied.”
Er staat een zachte westenwind. Niet helemaal ideaal, want het beste kun je zuidoostenwind hebben. Dan worden de vogels namelijk als het ware tegen de kust aangestuwd tijdens hun tocht en dat is gunstiger voor de ‘spot-kansen’. Toch verwacht Arjan dat we deze ochtend maar liefst 40 tot 50 verschillende soorten kunnen spotten. Bij optimale omstandigheden zou je zelfs 60 tot 70 verschillende soorten kunnen zien in een gebied als Meijendel.
Gespitste oren en ogen
Gewapend met verrekijkers en een telescoop volgen we Arjan de duinen in. De oren en ogen van Arjan zijn duidelijk getraind. Hij hoort al verschillende vogelsoorten en heeft in een paar minuten al een tjiftjaf en een roodborstje in de smiezen. Hij doet hun geluid na en ze roepen terug. Zo kan Arjan achterhalen waar de vogels precies zitten. Arjan: “Nu kan ik ze op deze manier wel lokken, omdat ik weet dat de vogels niet aan het broeden zijn. Maar tijdens het broedseizoen moet je dit absoluut niet doen, dan verstoor je de vogels veel te veel.”
Al snel heeft Arjan door waar de vogels zijn en tuurt iedereen door een verrekijker om ze van dichtbij te bewonderen.
“Een buitenkansje, deze zie je hier echt niet vaak in deze tijd van het jaar”
Arjan neemt ons nog verder mee de duinen in. Iedereen kijkt en luistert aandachtig mee. Ook de kinderen zijn nieuwsgierig naar wat we allemaal gaan ontdekken. En wat zitten er veel vogels! We zien een lepelaar overvliegen en een buizerd laat ons zijn vliegkunsten zien. Een roodborstje zit lekker te chillen op een tak. De bonte specht pronkt met al zijn kleuren en tikt er rustig op los. En we zien de grauwe vliegenvanger. “Een buitenkansje want deze zie je hier echt niet vaak in deze tijd van het jaar. Dit is een uitgesproken trekvogel, ze had al lang onderweg moeten zijn naar haar overwinteringsgebieden ten zuiden van de Sahara. Waarschijnlijk is het een jonge vogel die uit koers geblazen is en hier even zit bij te tanken",vertelt Arjan enthousiast. Bij het water zien we nog een hele familie krooneenden, een schaarse Nederlandse broedvogel. Met haar kleintjes op de rug zwemt moeder eend nietsvermoedend rond. Niet wetende dat ze op dat moment door een aantal verrekijkers en een telescoop aandachtig bekeken wordt. “Al met al een hele mooie score voor een willekeurige zaterdagochtend in Meijendel”, lacht Arjan.
“Bijzonder wat je allemaal kunt zien als je net even op een andere manier kijkt en luistert terwijl je buiten bent.“
Iedereen is blij verrast en onder de indruk van deze nieuwe natuurbeleving. Titiaan: “Jeetje, bijzonder zeg. Ik ben heel vaak in Meijendel geweest, maar ik heb er nu een hele nieuwe natuurervaring bij. Wat je allemaal kunt zien als je net even op een andere manier kijkt en luistert terwijl je buiten bent.“
Ook de kinderen vonden het erg leuk en voelden zich echte ‘Freek Vonkjes’. Arjan: “Het is voor kinderen heel goed en gezond om vaak buiten te zijn. Ik vind het ook belangrijk dat ze zich verdiepen in de natuur voor de toekomst van onze planeet." Titiaan is het daar helemaal mee eens en vult aan: “Buiten zijn is vooral ook leuk en gezellig…je komt nog eens ergens en maakt de mooiste avonturen mee.”
Zin om in de herfstvakantie eens iets anders te doen?
Den Haag is de beste grote stad om als vogelaar te wonen. In onze duingebieden, haven en prachtige oude parken zijn meer dan 350 verschillende soorten vastgesteld. Dus pak je verrekijker en ga vogels spotten. Leuk voor jong en oud. Vogels zijn overal te zien, maar wil je er een mooie dag naar buiten van maken? Ga dan lekker de duinen in. Met open oren en ogen. Voor het herkennen van de vogels is een vogelgids wel handig. Dit kan een boekje zijn, maar er is ook een online versie. Meer tips over het leren vogels spotten vind je op de website van de Vogelbescherming. Op de website van vogelwerkgroep Meijendel vind je alle informatie over het vogels spotten in Meijendel. Wil je liever met een ervaren vogelaar op pad? De Haagse Vogelbescherming organiseert gratis excursies in onze regio. Dus ben je benieuwd hoveel vogels je in Den Haag kunt zien en horen? Boek dan een excursie en ga op pad!
Over Arjan
Arjan Dwarshuis is wereldrecordhouder vogels kijken, vogelgids, schrijver, filmmaker en eigenaar van ‘The Birding Experience’. In 2016 trok hij de wereld rond om zoveel mogelijk vogelsoorten in een jaar tijd te spotten met als doel het voorgaande record te verbreken. Hij heeft 6852 vogelsoorten in 40 landen gezien. Hiermee heeft hij 40.000 euro opgehaald voor BirdLife International; een programma om het uitsterven van ernstig bedreigde vogelsoorten te voorkomen. Regisseur Michiel van de Bergh heeft een docu gemaakt van dit avontuur: Arjans Big Year. Deze wordt op 14 december uitgezonden door de KRO-NCRV. Op dit moment werkt Arjan aan een boek. Over zijn Biggest Year en over hoe hij als klein jochie is begonnen met vogels kijken. Deze verschijnt in mei, tijdens de Nationale Vogelweek. Meer informatie vind je op zijn website. Hier kun je ook geld doneren voor BirdLife International of een excursie met hem boeken.
Tekst & Beeld: Didi Cobussen