Een opknapbeurt van wat 25 jaar geleden het eerste speelveld van de Krajickek Foundation was, was heel hard nodig. “De vloer was zo versleten dat hij na een regenbui gevaarlijk glad werd. Ook voelden buurtbewoners zich er door het gesloten karakter niet meer veilig. Ze durfden hun kinderen er niet meer te laten spelen”, zegt Hakim Ahbarouch, projectleider Haagse Kracht van stadsdeel Segbroek.
Bovendien was er nauwelijks groen op het plein. “We misten schaduw. De paar bomen die er stonden, werden door een storm omvergewaaid. Wat achterbleef was alleen maar asfalt, waar het regenwater dagenlang op bleef staan. Was het water eenmaal weg, dan moest het voor gebruik eerst worden schoongemaakt”, zegt Hakim.
Onherkenbaar veranderd
Hoe anders is het nu. Op de plek van het 100-jaar oude houten buurthuis komt een nieuw gasloos gebouw met een groen dak en zonnepanelen. En hoewel jongeren nog steeds kunnen sporten - tennissen, volleyballen, voetballen, basketballen en spieren trainen - is het Hondiusplein onherkenbaar veranderd. Alleen al de kleuren: lekker fel geel, rood en blauw en groen natuurlijk.
“We wilden ook graag ruimte maken vergroenen en ontmoeten. Daarom hebben we de sportvelden iets verkleind”, zegt Sjoerd Radstaak, ontwerper openbare ruimte bij Ingenieursbureau Den Haag. “We hebben verhoogde groenbakken met zitranden neergezet, waarin we 18 nieuwe bomen, struiken, grassen en planten hebben geplant. Het groen geeft schaduw en verkoeling; op zomerse dagen kan dat 9 tot 17 graden schelen.”
Water opvangen en hergebruiken
En er is nog meer dat nieuw. Het water wordt op een slimme manier afgevoerd en hergebruikt. Het plein telt vijf zogenoemde ‘schanskorven’. “Dit zijn gaten in de betonnen zitranden waar het regenwater naartoe loopt. Het water wordt in infiltratiekratten onder de grond daarachter opgevangen. Van daaruit sijpelt het naar de planten of loopt het de bodem in. Hoe het in de praktijk uitpakt, gaan we nog meten”, vertelt Sander Brinkman, beleidsadviseur klimaatadaptatie van de gemeente Den Haag.
Water als kapitaal
Het idee past bij de aanpassingen die de stad moet doen door de veranderingen van het klimaat. Daardoor hebben we te maken met wateroverlast door hevigere regenval en hittestress en droogte door hetere en langere zomers. “We moeten anders nadenken over water”, zegt Sander.
“Vroeger wilden we regenwater zo snel mogelijk afvoeren, nu zien we water als kapitaal. We willen het nu juist vasthouden, bergen, infiltreren en hergebruiken, zodat we in tijden van droogte een buffer hebben. We moeten de sponswerking van de stad vergroten”, aldus Sander.
Meer groen en minder tegels, asfalt en beton helpt om deze sponswerking te vergroten. “We moeten zo veel mogelijk regenwater proberen op te vangen en naar het groen brengen, zodat groen ook echt groen kan blijven en bomen groter worden en meer schaduw kunnen geven. Dat geeft de meeste koeltewinst”, zegt Sander. "Dit alles vraagt nogal wat van ‘ons denken’. Met elk nieuw ontwerp in de stad proberen we rekening te houden met klimaatverandering, onder meer door te vergroenen. Die stappen moeten we echt zetten."
Ontmoetingsplek
Het Hondiusplein is flink op vooruitgegaan. “We zien kinderen uit de buurt en hun moeders terugkeren naar het plein. De verbinding met de straat wordt hersteld. Ook de ouderen uit het Hindoestaanse ouderencomplex komen naar het plein voor verkoeling. Het is een ontmoetingsplek geworden, echt een aanwinst voor de buurt en de stad”, zegt Hakim van Haagse Kracht.
Zo zag het Hondiusplein er voor de opknapbeurt uit. Regenwater bleef dagen liggen.
Tekst en foto's: Merijn van Grieken
Lees ook:
Nieuwe Cromvlietpark in Laak parel voor bewoners, wijk en het klimaat