"Dunnen, zo noemen wij dat in ons vak", vertelt Paul Boeters, een van onze bomenexperts. “We kennen denk ik allemaal het spreekwoord: 'De een z’n dood is de ander z’n brood'. Dit klinkt nou niet zo gezellig om een verhaal over bomen mee te beginnen, maar duidelijker kan je dunnen eigenlijk niet uitleggen."
Sterkste boom overwint
“Bomen in het bos en (bos-)plantsoenen worden meestal geplant als hele, kleine boompjes, vaak nog geen één meter hoog. Verschillende boomsoorten worden dan door elkaar of in groepjes van dezelfde soorten geplant. Op iedere vierkante meter, 1 boompje. Dat betekent dat op een stuk grond ter grootte van een voetbalveld ongeveer 6.000 kleine boompjes worden geplant”, vertelt Paul. “De eerste jaren is er voldoende groeiruimte, voeding en vocht voor alle boompjes en hoef je als beheerder alleen maar de ontwikkeling in de gaten te houden. Na een jaar of 10 beginnen de boompjes flink uit te groeien en zijn ze vaak al een meter of 5 tot 10 hoog. De eerste exemplaren hebben de onderlinge strijd om met name zonlicht verloren en zijn als een natuurlijke dunning dood gegaan. In de jaren die dan volgen wordt er daadkracht verwacht van de beheerder. Doet hij niets, dan zullen enkele van de sterkste boomsoorten uiteindelijk overwinnen, de rest gaat dood, dat is de natuur.”
Monotoon en zwak bos
Maar levert dat ook een mooi, gevarieerd, veilig en duurzaam bos op waar je als bezoeker graag komt en wat ook aantrekkelijk is voor veel diersoorten? “Nee”, antwoordt Paul resoluut. “Het wordt een monotoon bos, van enkele boomsoorten die dicht tegen elkaar opgroeien om maar een broodnodige glimp van de zon te krijgen. De dunne lange sprieten van bomen die dan wel 20 meter hoog zijn, vallen massaal om na een beetje storm. Ook het uitbreken van een boomziekte kan in een bos met maar enkele boomsoorten desastreus zijn. Voor de natuur is het niet zo erg als een stuk bos ter grootte van enkele voetbalvelden omvalt, want na 25 jaar staan er wel weer nieuwe bomen. Maar voor de mensen die dagelijks genieten van het bos is het slikken als de stammen van de bomen als mikado over elkaar heen liggen, het onveilig is om er te lopen en het weer een generatie duurt voordat de vaste wandeling weer voelt als thuis.”
Grote, gezonde bomen
Door op tijd te starten met dunnen kan de beheerder ‘sturen’ om een gezond, veilig en aantrekkelijk bos van grote, dikke, kleine, dunne en heel veel verschillende soorten bomen te behouden. Onze bomenexpert: “Van die oorspronkelijke 6.000 kleine boompjes op dat stuk grond ter grootte van een voetbalveld, staan er na 50 jaar nog zo’n 200 gezonde, grote bomen. En onder die bomen is ruimte voor struiken en kan het zaad ontkiemen of jonge boompjes worden aangeplant, zodat een nieuwe generatie bomen klaar staat en dankbaar gebruik maakt van het zonlicht wat hen na een dunning bereikt.”
Binnenkort start de dunning in het Bosje van Repelaer. Lees er hier meer over!