De Haagse wijk Transvaal is volop in ontwikkeling. Zo is onder meer de brede stoep van het Joubertplantsoen nog maar net vervangen door gras en bomen, worden de Hoefkade en het Kaapseplein opnieuw ingericht met meer groen en wordt het versteende Paul Krugerplein vergroend (zie impressie van nu en hoe het kan worden).
De Kaapstraat en Morgenzonlaan zijn kort geleden al groener gemaakt en op het Beijersveld is zelfs een tiny forest aangeplant. Het mini-bos is goed voor vlinders, vogels, kleine zoogdieren en mensen. Een fijne, leefbare buurt brengt buren dichter bij elkaar en het is ook nog eens goed voor een veranderend klimaat met warmere zomers en flinke regenval.
Oppepper voor de buurt
Daarom is bewoner Seher Günay blij dat ‘haar parkje’ aan de Bloemhofstraat 140 vierkante meter groen heeft gekregen. Het Groenbedrijf heeft bloesembomen en heesters aangeplant. “Een wens ging in vervulling! Als je wilt dat mensen zich in een buurt fijn voelen, moet je het er ook mooi laten uitzien. Dit is een oppepper voor de buurt”, zegt Seher.
Vanuit haar huis kijkt ze uit op het pleintje. "Het was een vergeten, verpauperd parkje dat in onze versteende buurt juist intensief gebruikt wordt. Mensen uit alle windstreken en arbeidsmigranten wonen vaak met velen bij elkaar in kleine huizen. In het park wordt gegeten, gedronken, ontspannen en gespeeld.”
Kapotte speeltoestellen
Seher ergerde zich aan de kapotte speeltoestellen en prullenbakken, het straatafval en het gebrek aan groen. Ze is meldingen gaan doen bij de gemeente en vroeg buurtbewoners hetzelfde te doen. "Zo is de bal gaan rollen", zegt ze.
Seher kwam in contact met groenbeheerder Gerrit van der Hut en speelbeheerder John Oosterbeek die nog een potje hadden voor de opknapbeurt. Uit de twee ontwerpen van de gemeente konden bewoners kiezen. “Onze wens: een groene strook met blijvende, onderhoudsarme planten en mooie bloesembomen. De kinderen wilden graag een trampoline en klimrek. Dat is gebeurd. Iets negatiefs is in iets positiefs veranderd.”
Transvaal is een groot hitte-eiland
Behalve een fijnere buurt, zijn de hoge temperaturen in de zomer een belangrijke reden voor meer groen in Transvaal. “De wijk is een groot hitte-eiland, een stoofpot”, zegt groenbeheerder Gerrit. “Om die hitte te bestrijden heb je bomen nodig. Die zorgen voor schaduw en koelte. Door het groen kan ook het regenwater de bodem in. Nu blijft dat vaak liggen met wateroverlast tot gevolg.”
Den Haag in het algemeen, en versteende wijken in het bijzonder, móeten vergroenen. Daarom heeft de gemeente een kansenstudie voor vergroenining in Transvaal gemaakt. Ook voor andere wijken zijn die studies in de maak (zie kader onderaan artikel). In de studie van Transvaal staan grotere projecten van bijvoorbeeld het Paul Krugerplein met impressies zoals het kan worden en ‘quick-wins’, dit zijn plekken die direct vergroend kunnen worden.
Waar kan er groen bij?
“We hebben echt gekeken waar in de wijk er nog groen bij kan”, zegt de groenbeheerder. "Meer dan 100 bomen kunnen meteen een plek krijgen en verschillende pleintjes en hoeken met veel stenen kunnen groener. Deze winter zijn we gelijk aan de slag gegaan. We hebben al 40 nieuwe bomen geplant.”
Zodra er budget is, kan de gemeente aan de slag om meer groen aan te leggen. In onder meer de Christiaan de Wetstraat, Boerenstraat, Langnekstraat, Wolmaransstraat en Majubastraat. Daar komen struiken en bomen die tegen warme droge periodes kunnen, zoals mahonia, viburnum, boomklimop, vuurdoorns, kweeperen en seringen.
Natuurlijk blijven er altijd wensen over, bijvoorbeeld om het Mandelaplein, het Stellenboschplein en wijkpark Transvaal te vergroenen. Daar kan de gevoelstemperatuur in de zomer oplopen tot 47-49 graden.
Het is druk boven en onder de grond
Meer groen erbij klinkt simpel, maar dat is het niet. In en boven de grond is het druk. "Onder de grond liggen kabels, leidingen en rioleringsbuizen. Je kunt niet zomaar op elke gewenste plek een boom neerzetten. En boven de grond is het vaak al lastig parkeren. De belangen – meer groen versus parkeren – botsen met elkaar", zegt Gerrit.
Bij de aanleg van Transvaal, een stadsvernieuwingswijk, was ooit meer oog voor woningen dan voor straten, pleinen en parken. Met de huidige woningtekorten ligt dat gevaar nu ook weer op de loer. "Maar groen is echt onmisbaar. Het zorgt voor een fijne, gezellige buurt. Dus meer groen moet”, aldus de groenbeheerder.
Kansenstudies ook voor andere wijken en stadsdelen in de maak
Ook voor de versteende wijken Groente- en Fruitbuurt, Stationsbuurt, Schilderswijk, Rivierenbuurt en stadsdelen Scheveningen, Laak en Centrum maken we kansenstudies.
Mensen wonen, werken en verblijven niet alleen graag in een groene omgeving, de verandering van ons klimaat laat zien dat het nodig is om versteende wijken te vergroenen. Op teveel plekken is Den Haag ongezond versteend. Door klimaatverandering krijgt de stad steeds vaker te maken met hitte, wateroverlast en ander extreem weer. Meer bomen en groen bieden verkoeling op warme dagen en zorgen voor minder wateroverlast. Daarnaast levert een groene stad ook directe gezondheidswinst op en kunnen we de biodiversiteit in onze stad verbeteren.
Lees hier de hele kansenstudie voor Transvaal
Tekst: Merijn van Grieken
Hoofdfoto: Jurriaan Brobbel
Lees ook:
Bewoners willen meer groen; volop kansen voor Scheveningen
Bewoners: 'Heetste plein van Moerwijk nu groen en koel'
Nieuwsbrief
Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Aanmelden